FAQ

FAQ vaak gestelde vragen op een rij

 

1. Hoe is het idee ontstaan om Social Label op te richten? Waar zat de urgentie?

Social label is geen bedacht concept, maar ontwikkeld op basis van een vraag uit de maatschappij die ontstond tijdens een festival in 2011 in de spoorzone van Tilburg om het nieuwe bouwen en samenleven te onderzoeken in 10 dagen..   Het was crisis, de banken gingen failliet. Het experiment en de verbeelding van sociale waarden kregen vorm door ontwerpers, kunstenaars en vaklui. We bouwden een dorp in de stad.  De vraag kwam van een dagbesteding van de Amarant zorggroep die samen in Huttenfestival De Vlek met ontwerper Piet Hein Eek hadden mogen bouwen. We zagen wat het betekenden voor mensen uit deze werkplaats om onderdeel te zijn. Ze wilden zijn concept kopieren. We legden uit wat de betekenis van design is en dat ieder zijn eigen business model heeft.  We stelden voor om samen een vervolg te maken en zo ontstond de eerste Social label productlijn HOUT> (tafels en banken waaraan je eet in restaurant Van Aken). 

Later hebben we van het 10 daagse festival in Tilburg in de gemeente Den Bosch een plan gemaakt voor 10 jaar. We zijn in 2015 gestart met het 10 jarig cultureel experiment dat we Tramkade hebben genoemd met Social label als een van de kwartiermakers. De vraag over het nieuwe bouwen en samenleven blijft nog steeds urgent in deze tijd. 

 

2. Vanwaar de term Social Label? Waar verwijst die naar?

Een designlabel met als uitgangspunt de mens en haar kwaliteiten, waar men samenwerkt op gelijkwaardig niveau (lessen geleerd in eerste pilots). Bij het kiezen van de naam kwamen we niet onder de naam Social uit. Het legt meteen uit dat het anders is. Slow design. Geen productie maar ontwerpen van arbeid dat trots, eigenwaarde geeft. Het label heeft daardoor veel meer betekenis.  In plaats van dat een ontwerper iets bedenkt dat wordt uitgevoerd door werkplaatsen nodigt Social label ontwerpers uit om een ontwerp te maken op maat voor mensen. 

Sommige ontwerpopdrachten kunnen zijn; Hoe ontwerp je een productlijn wat focus vraagt/waar je rustig van wordt? Dan ontstaat er bijvoorbeeld een lamp van ontwerper Kiki van Eijk. Of hoe ga je  om met trauma’s, stigma’s of dagelijkse gebeurtenissen? Dan ontstaat het verhalend servies van Edwin Vollebergh (Studio Boot) voor de mensen van Reinier van Arkel (psychische problemen) en Cello zorg (mensen met een verstandelijke beperking). Iedereen is trots om onderdeel te zijn van de keten. Dit doen we door co-creatie of door een ontwerp te maken waaraan veel mensen uit verschillende doelgroepen kunnen meewerken en nieuwe vaardigheden kunnen leren.

Door goede uitwisseling van gedachten en ervaringen, en de co-creatie van producten, kan er beter op maat voor de mens ontworpen worden waarbij de makers, ontwerpers en het publiek (bezoekers en kopers) elkaar uitdagen en leren van elkaar. Uitgangspunt is dat mensen een stap kunnen zetten, gezien worden en bij kunnen dragen aan echte designproducten die op een (inter)nationaal podium getoond en verkocht worden. De designproducten vormen samen de sociaal duurzame collectie van Social label en met de community van makers, begeleiders, ceo’s, ontwerpers een beweging naar een sociale economie. 

 

3. Wat is de visie van waaruit jullie gestart zijn en in hoeverre is deze visie veranderd in de loop der tijd?

Ontwerpen  van arbeid en design een andere betekenis geven. Social label ontwerpt arbeid en activiteiten als bron van creativiteit, welbevinden en schoonheid voor een betere toekomst waarin ieder met zijn of haar talent van waarde is. Via de kracht van kunst, design en communicatie dragen we bij aan perspectief voor mensen die niet zo makkelijk meedoen in de maatschappij door ze te betrekken in de wereld van cultuur en creatieve industrie. De professionele kunsten worden beter gecombineerd met mensen die minder toegang hiertoe hebben. Met verschillende lagen van de samenleving in een context van design, kunst en cultuur leven we voor. 

In dit tijdsgewricht staan we op gespannen voet met de tijd waarin we leven. Het fundament onder onze samenleving dreigt te ontsporen. Steeds meer mensen vallen buiten de boot. Van kwetsbaren tot nieuwlanders, van kansarmen tot overbelasten. Design als middel om terug te komen en mee te doen door het leveren van een zinvolle bijdrage en onderdeel te zijn van een groter geheel (trots, eigen waarde, identiteit). Want iets creëren van functionele of esthetische waarde is belangrijk voor ons allemaal, vooral voor mensen die niet zo makkelijk meedoen. Met inmiddels meer dan 50 producten i.s.m. de top uit het Nederlandse designveld, de maak-ateliers in het Social label Lab in Den Bosch en werkplaatsen van zorg- en welzijnsorganisaties in Nederland is een sociaal duurzame collectie opgebouwd. Samen met een veelzijdig drempelloos programma in het lab voor maatschappelijke vernieuwing genereert Social label nieuwe inzichten voor een samenleving waar niemand aan de kant staat. Design en actie met betekenis

De tweedeling kansrijk – kansarm blijkt alleen maar grote te worden in deze tijd. Ontwerpen van arbeid op maat voor mensen die niet zo makkelijk meedoen is urgenter dan ooit. De groep wordt alleen maar groter; arbeidsmarkt, onderwijs sluiten niet aan waardoor steeds meer mensen tussen wal en schip vallen. Mensen met een beperking maar ook jongeren die niet in het schoolsysteem passen of als je een burn out krijgt, zie dan maar weer ns terug te komen in de doorrazende maatschappij. We moeten rigoreus anders naar werk gaan kijken. Daarvoor heb je deze nieuwe creatieve netwerken nodig om een voorbeeld te stellen. We noemen het ook wel positief activisme waarin welbevinden, schoonheid, en werk elkaar vinden naar een sociale betekeniseconomie en markt.  Daarvoor zijn we twee jaar geleden gestart met Social label ateliers in het Social label Lab in Den Bosch om naast de zorgorganisaties en werkbedrijven waar we mee samenwerken een voorbeeld in Nederland te geven. Het kan wel.

 

4. Wat voor ontwikkeling heeft Social Label doorgemaakt in de afgelopen 10 jaar? Waarmee zijn jullie gestart en hoe is dat verder gegroeid tot nu? Hebben jullie eventueel ook wat feiten en cijfers paraat over deze periode?

Mens niveau

• Ca 100 personen aan het werk met Social label producten in het land
• Social label ateliers elke week op donderdag en vrijdag in het Social label Lab aan de Bossche Tramkade. Afgelopen twee jaar zijn diverse (ca 20)  personen uitgestroomd naar betaald werk of beter geworden via het maken met je handen.
• Professionalisering van werkplaatsen bijv. Cello zorg met Hal36 begonnen in de keuken met keramiek, nu uitgegroeid tot Hal36 met prachtige werkplaats en nieuwe ovens aangeschaft voor o.a. het verhalend servies. We redden hiermee werkplaatsen in de zorg en stimuleren mooi vakmanschap/lokale productie in Nederland.
• Diverse films maakproces, podcasts met makers, uitzendingen Radio Social label en Fabriek on Tour https://www.youtube.com/@sociallabel6105/playlists 

Design niveau

• Internationale aandacht met veel publicaties, talks en expo’s
• Designcollectie die iconisch wordt met meer dan 50 producten ism top van designveld.
• 20 ontwerpers die Social label product hebben ontwikkeld met mensen in werkplaatsen in de zorg en ateliers in het Social label Lab
• Diverse designprijzen in de wacht gesleept.  2 x nominatie Dutch Design Award en 1 maal gewonnen met best opdrachtgeverschap. 
• Naast de shop in het Social label Lab zijn de Social label producten te koop in diverse museumshops wereldwijd, en in museumshops en conceptsores in heel Nederland
• Petra is gevraagd als ambassadeur Nederland voor Word Hope Forum door Lidewij Edelkoort
• Boek publicatie 2019 Social Label Works 

Beleidsniveau

• 3 x in gesprek met Koningin Maxima over de thema’s Economie, Welzijn en design 
• 1 x in gesprek met Ministers President Mark Rutte Aanbieden boek Social label Works over nieuwe beleid aan ministers cultuur en zorg&welzijn
• 12x ronde tafels met bedrijfsleven en wetenschap over het sociale landschap en noodzakelijke systeemverandering in zorg en onderwijs
• Diverse publiekscolleges ism wetenschappers en rondleidingen met scholen in het Social label Lab, samen denken en doen voor maatschappelijke vernieuwing

 

5. Wat zijn hoogte- en dieptepunten geweest in de afgelopen 10 jaar wat jullie betreft?

Dieptepunt

Coronatijd, werkplaatsen dicht  maar omgezet in positiviteit >> Radio Social label opgezet om verbinding te houden met de makers

Nu 

Polarisering van de samenleving en afbrokkeling van de zorg baart zorgen. We hebben gewerkt om van bezigheid, arbeidsmatige dagbesteding te maken met echte producten waaraan iedereen mee kan doen. Nu zijn er grote zorgen voor deze dagbestedingsplekken in de zorg om creatief te zijn. Alle aandacht gaat terug naar de basis zorg, geen ruimte meer voor activering. Daarom is het Lab van Social label nodig om creativiteit met ontwerpers te blijven aanbieden en samen met innovators in zorg en onderwijs een nieuw inclusief landschap te ontwerpen waarin iedereen van waarde en mee kan doen in zijn of haar eigen ritme .  

Hoogtepunt 

Opening Social label Lab door Koningin Maxima in 2018 en haar bezoek vorig jaar op de Milaan designbeurs waar we een goed inhoudelijk gesprek hadden over economie, welzijn en de voorliefde voor mooi gemaakte design producten.  We worden gevolgd. 

Maar ook elke keer als er nieuwe upadates/labels gepresenteerd worden en alle makers samen komen, blijven mooie momenten. En natuurlijk onlangs de feestelijke makersshow tijdens het vieren van 10 jaar stichting Social label, zie https://www.youtube.com/watch?v=I4q4Ht1zCn4 

 

6. Wat maakt Social Label uniek, waar ligt jullie kracht? 

We werken samen met bevlogen mensen, die intrinsiek gemotiveerd zijn, ontwerpers, leermeesters, begleiders en managers zorg-/onderwijsinstellingen. We zeggen altijd je moet intrinsiek gemotiveerd zijn om iets te willen betekenen voor een ander. Je bent hier onderdeel van een groter geheel. Daarin is iedereen uniek en heeft zijn eigen specialiteit.  Dat geldt ook voor ons als initiatiefnemers.  We vinden elkaar in deze visie maar ook in dezelfde snelheid. Je moet je aanpassen aan het proces en op de vragen uit de samenleving. 

Vooral nu alles zo snel verandert Dat je aanvullend op elkaar bent betekent dat je beter kunt plussen. We komen allebei vanuit de communicatie iets wat we heel belangrijk vinden. De een als ontwerper en visuele communicatie  en de ander uit cultuur.  Samen maken we een strategie voor een meer inclusieve  toekomst. Dit doen we om direct te werken in de maatschappij met de toegepaste kunst als tool.

 

7. Wat hebben jullie nog allemaal voor plannen voor de toekomst?

Afgelopen jaren hebben we met de top in het Nederlands designveld en diverse zorgorganisaties en werkplaatsen de sociaal duurzame designcollectie van Social label opgebouwd. Het is belangrijk dat deze gedachten en voorbeelden duurzaam gaan worden voor een nog groter publiek en als vanzelfsprekend deel uit gaan maken van het dagelijks leven, bedrijfsleven en publiek wat producten koopt voor in en rond het huis (inclusie voorleven). 

We zijn trots dat belangrijke pijlers als inclusie, veel ruimte voor cultuur en ontwikkeling deel uit maken van de nieuwe wijk die gaat komen en industrieel erfgoed behouden blijft voor nieuwe generaties in de nieuwe Bossche stadsdelta.  Dit hebben we bereikt onder meer via diverse inspraak acties en publicaties. En gewoon door te laten zien, voorleven noemen we dat via de kracht van toegepaste kunst en communicatie.

We blijven het gedachtegoed van Social label verder brengen met nieuwe productlijnen en partners die mee willen gaan voor een betekeniseconomie, doorgeven aan een jongere generatie ontwerpers, vrijwilligers en makers. Onze plannen voor de toekomst zijn helder. We willen graag blijven op de plek waarin we al veel geinvesteerd hebben en een voorbeeld hebben gegeven hoe een drempelloze plek eruit kan zien. Waarin men samenwerkt met verschillende makers en een veilige tussenhaven is voor wie even niet weet wat hij moet. Design kan echt een andere betekenis geven zonder aan schoonheid en professionaliteit in te leveren.  Het gebouw waar we nu zitten hebben we afgelopen jaren als een gesamtkunstwerk getransformeerd en voelt als een eigen jas. We wachten nu nog op de gemeente of we onze jas ook kunnen behouden. 

 

8. Wat staat er specifiek in 2024 nog allemaal te gebeuren?

2024 is een bijzonder jaar. Dan bestaat de stichting 10 jaar. Dat vieren we op 16 mei met alle betrokken makers, ontwerpers met een Makersshow en productenparade. En op 19 mei met een open huis waarbij de Treasure markt in het Werkwarenhuis weer is, de werkplaatsen in de Makersstraat open zijn, de ateliers en shop in het Social label Lab. Gastvrouwen geven rondleidingen aan publiek. In mei gaan we naar Rotterdam daar zijn we te gast bij het Nieuwe Instituut en in september gaan we feest vieren in Amsterdam en daarna tijdens de Dutch Design week in Eindhoven ontvangen we internationaal publiek. De ‘fabriek on tour’ is net bij de werkplaats Cello, Hal36 in St. Michielsgestel, geweest en zal binnenkort in Vught bij Plan op maat te zien zijn. Dan worden er live workshops gegeven door de makers.

 

9. Wat hopen jullie te bereiken met jullie activiteiten?

Cultuurdeelname voor iedereen is voor stichting Social label vanaf 2014 de basis van haar

maatschappelijk opgave om de tweedeling kansrijk – kansarm te verkleinen. Design kan deze brug maken. Met verschillende lagen van de samenleving in een context van design en kunst leven we voor. Design en actie met betekenis. Je kan niet zomaar producten blijven ontwerpen als mode item. We zorgen dat er een opleiding, doel, trots, co-creatie en eigenwaarde in zit. Daarnaast vinden we het belangrijk dat designproducten in Nederland (lokaal) geproduceerd worden. We willen bouwen aan een iconische collectie voor in en rond het huis die nooit uit de collectie gaat. Want dat gaat de groep en de betekenis ook verloren. We hopen dat de consument beter nadenkt over de aanschaf van nieuwe dingen. Bij Social label zijn ze in ieder geval sociaal duurzaam gemaakt. 

 

10. Op 19 mei staat een Open Huis gepland. Voor wie is dat bedoeld? Wat is het programma die dag, wat gaat er allemaal gebeuren?

Iedereen is welkom. Presentatie nieuwe Social label productlijn, een hartje van goud

Een veelzijdige variant op de oud-Hollandse theedoek. “Een doek voor een lach en een traan, maar je kunt er ook iets mee inpakken of afdrogen,” zegt Petra Janssen. HART vertelt het verhaal van tien jaar Social label door alle emoties uit die tijd te verbeelden in de vorm van gekleurde hartjes. Het is het persoonlijke verhaal van ontwerpers, makers, hun leermeesters en alle anderen die betrokken zijn bij dit sociale initiatief. Elke kleur staat voor een emotie: vreugde is geel, verdriet is lila, liefde is roze, boosheid is rood, rust is groen en angst is paars. “In onze doelgroep kunnen sommige mensen zich heel goed uiten, anderen juist weer totaal niet,” aldus Janssen. “Het rode hartje is bijvoorbeeld geïnspireerd op Lenie, die bij Cello werkt. Soms lukt iets niet, maar het mooie is dat zij zegt: als ik boos ben, kom ik morgen weer terug. Anderen vertellen weer dat het werk ze juist rust in hun hoofd geeft, dus die emotie zit er ook in.” Tot slot is er ook nog een gouden hartje omwille van het jubileum, en een oranje hartje dat refereert aan de lokale productie waar Social label voor staat.

(uit interview TextielMuseum ) 

Kom kijken en luisteren naar de verhalen waarom deze manier van werken zo belangrijk is voor velen. Ook al weet je niets van design, je kan er iets van leren.  Onze producten die we verkopen zijn voor in en rond het huis. Als je iets koopt koop je naast een mooi designproduct ook een vergezicht, namelijk werk en deelname in de maatschappij voor mensen die het soms wat moeilijker hebben gehad of minder kansen.  Door de aankoop kunnen we meer mensen activeren en werk geven in de toekomst. 

Petra Janssen (studio Boot) 

& Simone Kramer (C-mone)